روان درمانی بهترین راه رسیدن به سلامت روان
روان درمانی یا گفتار درمانی راهی برای کمک به افرادی است که دارای طیف گستردهای از بیماریهای روانی و مشکلات عاطفی هستند. این روش درمانی میتواند به حذف یا کنترل علائم آزار دهنده کمک کند و فرد میتواند عملکرد بهتری داشته باشد.
در طول روان درمانی در مورد وضعیت و حالات، احساسات، افکار و رفتارهای خود یاد میگیرید. این کار به شما کمک میکند تا بدانید چگونه کنترل زندگی خود را در دست بگیرید و با مهارتهای مقابلهای سالم به موقعیتهای چالشبرانگیز پاسخ دهید. با ما در این مطلب از مشاورلایو همراه باشید تا با هم این روش درمانی را بررسی کنیم.
روان درمانی چیست؟
این روش یک اصطلاح کلی است که برای توصیف روند درمان اختلالات روانی و پریشانی روانی از طریق استفاده از تکنیکهای کلامی و روانشناختی به کار میرود. در طول این فرآیند، یک روان درمانگر آموزش دیده به افراد کمک میکند تا با مشکلات خاص یا عمومی مانند یک بیماری روانی خاص یا منبع استرس زندگی مقابله کند.
بسته به رویکردی که درمانگر استفاده میکند، میتوان از طیف وسیعی از تکنیکها و استراتژیها استفاده کرد. تقریباً همه انواع روشهای گفتار درمانی شامل برقراری ارتباط و گفتگو و تلاش برای غلبه بر افکار یا رفتارهای مشکل ساز است. مشکلاتی که روان درمانگران به افراد کمک میکنند شامل مشکلات در کنار آمدن با زندگی روزمره، تأثیر ضربه، بیماری یا از دست دادن عزیزان و اختلالات روانی خاص است. از این درمان میتوان برای موارد زیر استفاده کرد:
- افسردگی
- اختلال دو قطبی
- اضطراب
- اختلال وسواس فکری جبری
- اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روانپریشی
- اختلال استرس پس از سانحه
- اختلال شخصیت مرزی یا اختلال شخصیت وابسته
- فوبیاها
- اختلال هراس
- اعتیاد (از جمله اعتیاد به الکل، اعتیاد به مواد مخدر و اعتیاد به قمار)
- اختلالات اشتها مانند بیاشتهایی عصبی و پرخوری عصبی
- مشکل در روابط
- مشکلات جنسی
- خواب بهتر
- مازوخیسم یا خودآزاری
کسانی که روان درمانی میکنند، دچار بیماری روانی نیستند. این درمانها میتوانند برای یادگیری نحوه برخورد با موقعیتهای استرسزا و چالشبرانگیز با استفاده از مهارتهای مقابلهای سالم مفید باشند.
جلسات درمان
درمان ممکن است به صورت فردی، خانوادگی، زوجی یا گروهی انجام شود. جلسات معمولاً یک بار در هفته برای حدود 30 تا 50 جلسه برگزار میشود. هم بیمار و هم درمانگر باید به طور فعال در جلسات درمانی شرکت کنند. اعتماد و رابطه بین یک فرد و درمانگر او برای همکاری موثر و بهرهمندی از روان درمانی ضروری است.
درمان میتواند کوتاه مدت (چند جلسه)، پرداختن به مسائل فوری، یا بلند مدت (ماهها یا سالها)، پرداختن به مسائل طولانی مدت و پیچیده باشد. راز داری نیاز اساسی این روش درمانی است. همچنین تماس فیزیکی و صمیمیت زیاد با درمانگر هرگز قابل قبول و مفید نیست.
آمادگی و شروع به درمان
شروع به شرکت در جلسات درمان دارای شرایطی است که در این بخش از مقاله به بررسی آن خواهیم پرداخت.
- یافتن درمانگر خوب
جهت یافت یک درمانگر بهتر است از سایر متخصصان یا افراد مطلع دیگر کمک گرفته شود. جستجو در اینترنت نیز فکر بدی نیست.
- آگاهی از هزینه درمان
بهتر است پیش از شروع درمان نسبت به پوششدهی بیمه آگاهی پیدا کنید و از هزینه هر جلسه اطلاعات کسب کنید.
- بازبینی و بررسی نگرانیها
بعد از اولین جلسه سعی کنید متوجه نقاط لازم برای پیگیری و درمان درباره خودتان بشوید. نظر خود فرد و هم کمک روان درمانگر در این زمینه مهم است.
- بررسی سابقه و مهارت روان درمانگر
قبل از مراجعه به روان درمانگر بهتر است درباره سابقه و مهارت وی اطلاعات کسب کنید. تحصیلات، سابقه، مهارتها و مدارک متخصص بسیار مهم است. بیشتر این متخصصان تا مقاطع کارشناسی ارشد یا دکتری تحصیل کردهاند. پزشکان عمومی با تخصص در زمینه گفتار درمانی نیز میتوانند به درمان بپردازند.
انواع روان درمانی
روانپزشکان و سایر متخصصان سلامت روان از چندین نوع درمان استفاده میکنند. انتخاب نوع درمان بستگی به بیماری و شرایط خاص بیمار دارد. درمانگران ممکن است روشهای مختلف را ترکیب کنند تا به بهترین شکل نیازهای فرد تحت درمان را برآورده کنند.
گفتار درمانی فردی
درمان در یک فضای غیرقضاوتی، محرمانه و امن را برای افراد فراهم میکند تا در مورد مشکلات عاطفی با یک درمانگر صحبت کنند. این مشکلات ممکن است شامل اندوه، اضطراب، مشکلات رابطه، اعتیاد یا چیز دیگری باشد.
زوج درمانی
زوج درمانی فضایی را برای افراد فراهم میکند تا مشکلات خود را کشف و درک کنند. روان درمانگر به برقراری ارتباط بهتر و حل تعارض کمک میکند و اگر امان حفظ رابطه وجود نداشته باشد، میتواند به افراد کمک کند تا جدایی را به بهترین شکل مدیریت کنند.
خانواده درمانی
این درمان در مورد روابط خانوادگی است. فرض بر این است که مشکل در کل خانواده نهفته است، نه در یک فرد واحد. تمرکز بر نحوه تعامل اعضای خانواده در داخل و خارج از جلسه درمانی است. درمانگر از خانواده حمایت میکند تا روابط و رفتارهای آنها اصلاح شود.
گروه درمانی
در این نوع از درمان افراد با یک یا چند درمانگر و گروه کوچکی از افراد دیگر در ارتباط هستند تا به بهبود توانایی خود در مقابله با مشکلات و مشکلات زندگی کمک کنند. هدف از این کار تشویق رشد شخصی افراد در گروه است. ممکن است صحبت کردن در مورد افکار و احساسات و مسائلی که افراد با آنها دست و پنجه نرم میکنند در مقابل گروهی از افراد ترسناک به نظر برسد؛ اما درمانگر مطمئن خواهد شد که همه در امنیت و حمایت هستند. این که بتوانند تجربیات خود را با افرادی که تجربیات مشابهی داشتهاند به اشتراک بگذارند، بسیار مفید خواهد بود.
هنر درمانی
هنر درمانی ترکیبی از گفتار درمانی و افکار و احساسات با استفاده از رنگ، گچ، مداد رنگی و گاهی مجسمهسازی است. هنر میتواند به افراد کمک کند تا احساسات خود را بیان کنند. اگر تصویری کشیده شود، ممکن است یک هنردرمانگر با فرد کار کند تا نحوه استفاده از اندازه، شکل، فضا، بافت، سایه، تن و رنگ را بررسی کند.
تفاوت میان روان درمانی و مشاوره
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که مشاوره چه تفاوتی با روان درمانی دارد؟ در این بخش از مشاورلایو قصد دارید تا تفاوت این دو را از جنبههای مختلف بررسی کنیم.
- روان درمانی
روان درمانگران میتوانند از مشاوره و گفتار درمانی برای درمان افراد استفاده کنند. آنها میتوانند مهارتهای بیشتری داشته باشند و برخی علاوه بر آموزش روانشناختی، دورههای آموزشی را برای تبدیل شدن به یک پزشک پزشکی گذراندهاند. روان درمانگران بر تعیین علل مشکلات مزمن جسمی و عاطفی تمرکز میکنند. آنها به افکار بیمار، نحوه فکر کردن، نتیجهگیری و استدلال آنها توجه دارند. روان درمانگران ممکن است بیماران را به صورت طولانی مدت درمان کنند و به بیمار کمک کنند تا تغییرات مهم و پایداری در زندگی خود ایجاد کنند. آنها ممکن است تستهای مختلفی را برای هوش، استدلال شناختی و ویژگیهای شخصیتی به افراد توصیه کنند.
- مشاوره
مشاور شخصی است که به افراد برای یافتن راهحل برای مشکلات یا مسائل خاص کمک میکند. یک مشاور معمولاً ابتدا به عنوان یک پرستار یا یک مددکار اجتماعی آموزش میبیند. مشاور سلامت روان با این ایده که به مراجع کمک میکند تا راههایی برای تغییر رفتار خود پیدا کند، بر رفتار فعلی تمرکز میکند. کار آنها بر گفتار درمانی متکی است. مشاوران معمولاً با مسائل روابط بین فرد یا اعضای خانواده سروکار دارند. آنها توصیهها و پیشنهادهایی برای مقابله با غم و اندوه، مرگ یکی از عزیزان، ناامیدی از شغل، مسائل مربوط به روابط و موارد دیگر ارائه میدهند.
دیگر تفاوتها به شرح زیر است:
- زمان
مشاوره یک فرآیند کوتاه مدت است که بر یک موضوع فردی تمرکز میکند. روان درمانی فرآیندی طولانی مدت است که شامل دورههای طولانی کار با افراد به منظور کشف علت اصلی مشکل و پرداختن به آن به مؤثرترین روش ممکن است.
- روش کار
مشاوره مسائل را عمق کمتری مورد بررسی قرار میدهد. روان درمانگران دانش عمیق و گستردهای در مورد نظریههای روانشناختی و روشهای درمان دارند. آنها افراد را وادار میکنند تا تجربیات گذشته خود را بررسی کرده تا رشد انسانی، الگوهای شناختی و رفتاری خود را درک کنند و از این طریق از شر احساسات منفی، باورهای خود و محرکهای بیرونی مضر خلاص شوند.
تکنیکهای گفتار درمانی
تعدادی از انواع تکنیکهای موثر وجود دارد. برخی از درمانگران برای درمان اختلالات و شرایط خاص از ترکیبی از تکنیکها استفاده میکنند. کاربردیترین تکنیکها به شرح زیر هستند:
- درمان شناختی رفتاری (CBT)
این تکنیک به افراد کمک میکند تا الگوهای فکری و رفتاری را که مضر یا ناکارآمد هستند شناسایی و تغییر دهند. درمان شناختی رفتاری میتواند به فرد کمک کند تا روی مشکلات فعلی و نحوه حل آنها تمرکز کند. این کار اغلب شامل تمرین مهارتهای جدید در دنیای واقعی میشود. CBT میتواند در درمان انواع اختلالات از جمله افسردگی، اضطراب، اختلالات مربوط به تروما و اختلالات خوردن مفید باشد. به عنوان مثال، میتواند به فرد مبتلا به افسردگی کمک کند تا الگوهای فکری منفی یا رفتارهایی را که به افسردگی کمک میکند، بشناسد و تغییر دهد.
- درمان بین فردی (IPT)
درمان بین فردی یک شکل کوتاه مدت درمان است. این روش به افراد کمک میکند تا مسائل زیربنایی بین فردی را که مشکلساز هستند، مانند غم و اندوه حل نشده، تغییر در نقشهای اجتماعی یا کاری، درگیری با افراد مهم و مشکلات مربوط به دیگران را درک کنند. این کار میتواند به افراد کمک کند روشهای درستی را برای ابراز احساسات و بهبود ارتباطات و نحوه ارتباط با دیگران بیاموزند. از این تکنیک اغلب برای درمان افسردگی استفاده میشود.
- رفتار درمانی دیالکتیکی
این تکنیک نوع خاصی از CBT است که به کنترل احساسات کمک میکند. این تکنیک اغلب برای درمان افراد مبتلا به افکار خودکشی و افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، اختلالات خوردن و PTSD استفاده میشود.
- روانپویشی
این تکنیک درمانی تلاش میکند تا از رویدادهای گذشته، مانند دوران کودکی فرد، استفاده کند تا ببیند چگونه ممکن است بر رفتارها یا الگوهای منفی که امروزه در سلامت جسمی و روانی نشان میدهد تأثیر بگذارد. هدف این است که از افکار و احساسات گذشته رها شوند و کنترل بیشتری بر زندگی فعلی خود داشته باشند.
- روانکاوی
بر اساس تئوریهای زیگموند فروید، این درمان انگیزهها یا خواستههای ناخودآگاه فرد و این که چگونه ممکن است بر روابط، اعمال یا افکار وی تأثیر بگذارد را بررسی میکند. با بررسی این خواستههای ناخودآگاه، درمانگر به فرد کمک میکند تا از آنها آگاه شده و تغییرات را آغاز کنند.
- درمان حمایتی
در این تکنیک از راهنمایی و تشویق استفاده میشود تا به فرد به ایجاد عزتنفس، کاهش اضطراب، تقویت مکانیزم کنار آمدن و بهبود عملکرد اجتماعی کمک شود. روان درمانی حمایتی در مواجهه فرد با مشکلات روانی موثر است که درمقابل ادامه زندگی فرد را تحتالشعاع قرار میدهد.
گفتار درمانی آنلاین
یکی از حوزههای جدید، درمان به صورت آنلاین است که در آن روان درمانگر به بیمار کمک میکند تا زندگی شاد و سالمی داشته باشد. افراد میتوانند به جای حضور در مطب، به صورت آنلاین با درمانگر خود ملاقات کنند. در نتیجه این امکان را دارند که در خانه یا محل کار خود با روان درمانگر صحبت کنند.
از مزایای کار با درمانگر به صورت آنلاین، راحتی و اثربخشی آن است. گفتار درمانی به صورت آنلاین به فرد این امکان میدهد که نیازی به رفتوآمد و صرف زمان نداشته باشد. جلسات به نحوی برگزار میشوند که برای افراد راحت باشد و بتوانند بیشترین بهره را از جلسات خود داشته باشند.
مزایای شرکت در جلسات گفتار درمانی
این روش درمانی اغلب مقرونبهصرفهتر از سایر انواع درمان است و برای کسانی که به دارو نیاز ندارند گزینه مناسبی است. مزایای قابل توجه این نوع درمان عبارت است از:
- مهارتهای ارتباطی بهبود یافته
- الگوهای فکری سالمتر و آگاهی بیشتر از افکار منفی
- بینش بهتر در مورد زندگی
- توانایی داشتن انتخابهای بهتر
- استراتژیهای مقابلهای بهتر برای مدیریت پریشانی
- پیوندهای خانوادگی قویتر